Πέλλα: Νύχτα όργωσαν έκταση 100 στρεμμάτων για να μη γίνει «καταυλισμός» προσφύγων

«Είμαστε ο σκουπιδότοπος του νομού». Η συνομιλήτριά μας, πρώην ιδιοκτήτρια βενζινάδικου, που έχασε πρόσφατα τον άνδρα της, δεν κρύβει την πικρία της. «Στα Γιαννιτσά έβαλαν φωτιά στα στρατόπεδα και το έδιωξαν το πρόβλημα. Και βρήκε ο δήμαρχος λύση εδώ».

Είναι μία ηλιόλουστη μέρα, στο ανατολικό άκρο του δήμου Πέλλας, ελάχιστα χιλιόμετρα από την εθνική οδό και τις γραμμές του τρένου. Μερικές δεκάδες κάτοικοι των Αθύρων, ενός χωριού με πληθυσμό 1.500 κατοίκων περίπου, μαζί και αρκετά τρακτέρ, βρίσκονται συγκεντρωμένοι μπροστά από ένα αγρό, που έχει οργωθεί ολόκληρος. Στη μέση του καπνίζει ένας απροσδιόριστος σωρός.

Το προηγούμενο βράδυ, την Τετάρτη, οι κάτοικοι του χωριού είχαν ενημερωθεί από τον δήμαρχο Πέλλας Γρηγόρη Στάμκο ότι η συγκεκριμένη έκταση, 100 στρεμμάτων, είχε μόλις παραχωρηθεί από τον δήμο στις ένοπλες δυνάμεις για την κατασκευή ενός χώρου φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων, χωρητικότητας 3.000 ατόμων. Η απόφαση είχε ληφθεί σε έκτακτο δημοτικό συμβούλιο νωρίτερα την ημέρα εκείνη, παρά τις έντονες αντιδράσεις των παριστάμενων Αθυριωτών.

Πηγαίνοντας στα Αθυρα, ο κ. Στάμκος αντιμετώπισε ένα εξαιρετικά εχθρικό πλήθος, διακοσίων και πλέον ατόμων. Το ίδιο βράδυ, οι κάτοικοι πήραν την κατάσταση στα χέρια τους. Πήγαν με τα τρακτέρ στην τοποθεσία, δυόμισι χιλιόμετρα από το χωριό, και την κατέστησαν πλήρως ακατάλληλη για τη φιλοξενία οποιουδήποτε. Στη συνέχεια παρέμειναν στην περιοχή, για να την περιφρουρήσουν. Το πρωί της Πέμπτης έφτασε στο σημείο κλιμάκιο της Β΄ Μεραρχίας Εδεσσας, συνειδητοποίησε ότι δεν μπορούσαν να προχωρήσουν τα έργα και αποχώρησε.

Οι κάτοικοι, μιλώντας στην «Κ», είναι ανυποχώρητοι. Εξηγούν ότι δίπλα στην τοποθεσία που ήταν αεροδιάδρομος των ενόπλων δυνάμεων –πριν μεταβιβαστεί στον δήμο– πολλοί έχουν ζώα ή χωράφια, που παράγουν το οπωροκηπευτικά, σιτάρι και καλαμπόκι. Μιλούν για την απουσία βασικών υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης και για την αφόρητη κατάσταση που δημιουργείται το καλοκαίρι από τα κουνούπια, λόγω των ελών δίπλα στον ποταμό Αξιό. Εκφράζουν επίσης φόβους για την υγεία και την ασφάλειά τους. «Θα τους φέρουν και θα τους πετάξουν εδώ, δεν θα τους περιθάλψει κανείς» λέει χαρακτηριστικά ένας κάτοικος. «Η πείνα και η βρωμιά φέρνουν εγκληματικότητα και αρρώστιες». Ενώ συνομιλούμε, κυκλοφορούν διάφορες φήμες που προκαλούν αναστάτωση – περί έλευσης εισαγγελέα, ή και των ΜΑΤ.

«Μας ήλθε ξαφνικά πρόσκληση χθες σε έκτακτο δημοτικό συμβούλιο για μία προειλημμένη απόφαση της δημοτικής αρχής» λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της κοινότητας Αθύρων, Γιώργος Χουρμουζιάδης. «Η ενημέρωση έγινε το τελευταίο λεπτό, για κάτι που θα αποτελέσει καταστροφή για το χωριό μας». Καταγγέλλει μάλιστα ότι είχαν ήδη έρθει τοπογράφοι του δήμου και του στρατού στο σημείο από την περασμένη Παρασκευή.

Ο κ. Στάμκος είπε στην «Κ» ότι στις επαφές του με το υπουργείο Αμυνας (συναντήθηκε και με τον υπουργό Αμυνας Πάνο Καμμένο και τον αναπληρωτή υπουργό Δημήτρη Βίτσα την Τρίτη) παρουσίασε σειρά εναλλακτικών προτάσεων και ότι ο στρατός κατέληξε ότι ο πρώην αεροδιάδρομος είναι το καταλληλότερο σημείο.

Η απουσία κυβερνητικού σχεδιασμού και η δραστική επιδείνωση του προσφυγικού, το τελευταίο δεκαήμερο, έχουν ήδη δημιουργήσει σημαντικές εντάσεις σε τοπικές κοινωνίες που καλούνται να φιλοξενήσουν –άγνωστο για πόσο καιρό– σημαντικό αριθμό προσφύγων. Η επιλογή του πρώην αεροδιαδρόμου έγινε μετά την έντονη –σε βαθμό εμπρησμού– αντίδραση των κατοίκων των Γιαννιτσών στην προοπτική να γίνει χώρος φιλοξενίας στο στρατόπεδο Φιλιππάκου, πολύ κοντά στο κέντρο της πόλης.

Μιλώντας για το πώς ενημερώθηκε επί των σχεδίων του υπουργείου Αμυνας αναφορικά με το στρατόπεδο Φιλιππάκου, ο δήμαρχος θυμίζει τους εξεγερμένους Αθυριώτες. «Το μάθαμε από το Διαδίκτυο» σημειώνει χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι πέρασαν δύο μέρες μετά την πρώτη του απόπειρα για να επικοινωνήσει με το υπουργείο.

Σε κάθε περίπτωση, ο καταυλισμός στα Αθυρα πρέπει να είναι έτοιμος να δεχθεί κόσμο την Κυριακή, ώστε να αποτελέσει ένα ακόμα επιχείρημα στη φαρέτρα της κυβέρνησης στο έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτό μοιάζει απίθανο πλέον να γίνει. Τα αμείλικτα ερωτήματα που προκύπτουν είναι: πόσες φορές θα ξαναδούμε αυτό το έργο στους επόμενους μήνες; Και πόσo πιο βίαιο θα γίνει;

Απάντηση