Του Καϊλιάνη Βασίλειου Τεχνολόγου Γεωπόνου

Αγαπητοί φίλοι του AVENA.GR και του AVENA RADIO 97,7 συνεχίζουμε την ενημέρωση των αγροτών της περιοχής μας για τους εχθρούς και ασθένειες των καλλιεργειών που καλλιεργούνται στην περιοχή μας και την ορθολογική καταπολέμηση τους, κατά την διάρκεια από τέλος Φθινοπώρου μέχρι τα μέσα του χειμώνα.

Σύμφωνα λοιπόν με τα τεχνικά δελτία για την κεντρική Μακεδονία, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα πρέπει οι δενδροκαλλιεργητές να προβούν στις παρακάτω καλλιεργητικές εργασίες και επεμβάσεις για τα Μηλοειδή και τα Πυρηνόκαρπα*:

ΜΗΛΟΕΙΔΗ

ΣΗΨΗ ΤΟΥ ΛΑΙΜΟΥ (Phytophthora spp.)

• Συνιστάται εκρίζωση και καταστροφή των έντονα προσβεβλημένων και ξερών δένδρων (να δοθεί προσοχή ώστε να αφαιρεθεί ολόκληρο το ριζικό σύστημα) και απολύμανση του εδάφους.
• Αποκάλυψη (ξελάκωμα) του λαιμού των προσβεβλημένων δένδρων μέχρι τις ρίζες, αφαίρεση του προσβεβλημένου φλοιού και καμβίου με ζώνη 2 εκατ. υγιούς ιστού και επάλειψη με χαλκούχο σκεύασμα στην υψηλότερη συνιστώμενη δόση (βορδιγάλλεια πάστα). Μετά την ξήρανση της πάστας γίνεται επάλειψη με προστατευτικό πληγών ή λινέλαιο ή καθαρή πίσσα.
• Ξελάκωμα και επάλειψη των δένδρων γύρω από την εστία προσβολής με την ίδια πάστα όπως παραπάνω ή ψεκασμός με έτοιμο χαλκούχο στην ισχυρότερη συνιστώμενη δόση ή ριζοπότισμα με μίγμα cheshunt (αποτελείται από 11 μέρη βάρους ανθρακικού αμμωνίου και 2 μέρη θειικού χαλκού σε σκόνη και χρησιμοποιείται σε δόση 2-3 γραμμάρια σε 1 λίτρο νερό).
• Καλή στράγγιση του οπωρώνα τη χειμερινή περίοδο.
• Οι επεμβάσεις με χαλκούχα στο έδαφος να γίνονται μόνο αν υπάρχει ανάγκη, διότι ο χαλκός συσσωρεύεται και δημιουργεί προβλήματα τοξικότητας ειδικά στα όξινα εδάφη.

ΦΟΥΖΙΚΛΑΔΙΟ ΜΗΛΙΑΣ (Venturia inequalis Cooke Wint.)

ΦΟΥΖΙΚΛΑΔΙΟ ΑΧΛΑΔΙΑΣ (Venturia pirina Aderhold)

• Σε οπωρώνες που παρουσιάζουν σημαντικές προσβολές συνιστάται ψεκασμός των φύλλων, καθώς και των
πεσμένων στο έδαφος φύλλων με ένα μυκητοκτόνο. Ο ψεκασμός αυτός αποσκοπεί στην παρεμπόδιση
παραγωγής ασκοσπορίων (καταστροφή των περιθηκίων) που θα αποτελέσουν αρχικά μολύσματα για τη
νέα χρονιά.
• Καλλιεργητικά μέτρα: Αφαίρεση και κάψιμο των προσβεβλημένων κλάδων. Συλλογή των πεσμένων
φύλλων και κάψιμο ή/και βαθύ παράχωμα.
• Η καταστροφή των αρχικών μολυσμάτων όπως συστήνεται παραπάνω, είναι αποτελεσματικότερη όταν
είναι γενικής εφαρμογής σε μία περιοχή από όλους τους παραγωγούς.
• Οι παραπάνω επεμβάσεις και καλλιεργητικά μέτρα προστατεύουν τα δέντρα και από την σεπτορίωση της
Αχλαδιάς (Mycosphaerella pyri Auersw).

ΕΛΚΗ ΜΗΛΙΑΣ και ΑΧΛΑΔΙΑΣ (Nectria galligena Bres., Botryophaeria spp.)

• Σε οπωρώνες που παρουσιάζουν προσβολές συνιστάται αφαίρεση των ελκών και επάλειψη της τομής με
διάλυμα χαλκούχου μυκητοκτόνου, αποκοπή και κάψιμο των προσβεβλημένων κλαδιών σε ξηρές
περιόδους του χειμώνα και ανάλογα με το βαθμό προσβολής ψεκασμός στο τέλος της πτώσης των φύλλων
με εγκεκριμένα χαλκούχα στην υψηλότερη συνιστώμενη δόση (λόγω ήπιου καιρού παρατείνεται η
διάρκεια πτώσης των φύλλων και υπάρχει αυξημένος κίνδυνος προσβολών).
προσβολή Μηλιάς από Nectria galligena

ΨΥΛΛΑ ΑΧΛΑΔΙΑΣ (Cacopsylla sp., Homoptera: Psyllidae)

• Λόγω των παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών τα ενήλικα άτομα
παραμένουν δραστήρια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
• Μόνο σε οπωρώνες που παρουσίασαν σημαντική προσβολή συνιστάται
ψεκασμός με συνθετικές πυρεθρίνες σε μια ηλιόλουστη μέρα. Ο ψεκασμός
αυτός στρέφεται κατά των ενηλίκων και αποσκοπεί στη δραστική μείωση του
πληθυσμού που θα διαχειμάσει.
• Εάν η προσβολή δεν ήταν σημαντική ή αν παρατηρούνται ικανοποιητικοί
πληθυσμοί αρπακτικών και παρασίτων (Anthocoridae, Chrysopidae, Hemerobiidae, Coccinellidae, Aranae,
κ.α.), ο ψεκασμός αυτός συνιστάται να παραλειφθεί.

ΣΕΖΙΑ (Synanthedon myopaeformis Borkhausen, Lepidoptera: Sesiidae)

• Σε οπωρώνες που παρουσιάζουν προσβολές από το έντομο αυτό, συνιστάται την εποχή αυτή ψεκασμός ή
επάλειψη του κορμού μέχρι ύψους 1,5μ με chlorpyrifos.
• Αφαίρεση και κάψιμο των προσβεβλημένων κλάδων.

ΚΑΡΠΟΚΑΨΑ (Cydia pomonella L., Lepidoptera: Torticidae)

ΜΥΓΑ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ(Ceratitis capitata Wiedemann, Diptera: Tephritidae)

• Απομάκρυνση ή/και καταστροφή καρπών που μένουν στον οπωρώνα μετά την συγκομιδή (είτε πάνω στα
δέντρα είτε στο έδαφος, ακόμα κ αι σ ε σ ωρούς σ τις ά κρες) μ ε σ τόχο τ η μ είωση του πληθυσμού του
επόμενου έτους.

ΨΩΡΑ ΤΟΥ SAN JOSÉ (Quadraspidiotus perniciosus, Homoptera: Diaspididae)

• Αφαίρεση και καταστροφή με κάψιμο των βραχιόνων που είναι έντονα προσβεβλημένοι.
• Τρίψιμο του προσβεβλημένου φλοιού με ένα μαλακό πινέλο βουτηγμένο σε ήπιο διάλυμα σαπουνιού.
• Ψεκασμός των κορμών με νερό υπό πίεση.
• Επέμβαση με διάφορα σκευάσματα παραφινέλαιων.

ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΑΨΙΜΟ (Erwinia amylovora (Burrill) Winslow et al.)

• Εκρίζωση και κάψιμο των έντονα προσβεβλημένων δένδρων (προσβολή στον κορμό σε απόσταση
μικρότερη των 50 εκ. από το έδαφος).
• Καταστροφή με κάψιμο των προσβεβλημένων αυτοφυών ξενιστών του βακτηρίου (γκορτσιές, κράταιγος,
πυράκανθος), οι οποίοι γειτονεύουν με την καλλιέργεια.
• Επιμελημένη αφαίρεση των προσβεβλημένων μερών των δένδρων (να περιλαμβάνεται και τμήμα υγιούς
κλάδου τουλάχιστον 30 εκ.) με ξηρό καιρό, απολύμανση των πληγών με χαλκούχο σκεύασμα και των
εργαλείων με υδατικό διάλυμα φορμόλης 5% ή χλωρίνης 10% ή μετουσιωμένου οινοπνεύματος 3 προς 1
σε νερό. Μετά την απολύμανση να γίνει κάλυψη των πληγών με αλοιφή εμβολιασμού ή λινέλαιο.
• Ψεκασμός μετά την πτώση των φύλλων με χαλκούχα σκευάσματα στη μέγιστη συνιστώμενη δόση.

ΠΥΡΗΝΟΚΑΡΠΑ

ΣΗΨΗ ΤΟΥ ΛΑΙΜΟΥ (Phytophthora spp.)

• Συνιστάται εκρίζωση και καταστροφή των έντονα προσβεβλημένων και ξερών δένδρων (να δοθεί προσοχή
ώστε να αφαιρεθεί ολόκληρο το ριζικό σύστημα) και απολύμανση του εδάφους.
• Αποκάλυψη (ξελάκωμα) του λαιμού των προσβεβλημένων δένδρων μέχρι τις ρίζες, αφαίρεση του
προσβεβλημένου φλοιού και καμβίου με ζώνη 2 εκατ. υγιούς ιστού και επάλειψη με χαλκούχο σκεύασμα
στην υψηλότερη συνιστώμενη δόση (βορδιγάλλεια πάστα). Μετά την ξήρανση της πάστας γίνεται
επάλειψη με προστατευτικό πληγών ή λινέλαιο ή καθαρή πίσσα.
• Ξελάκωμα και επάλειψη των δένδρων γύρω από την εστία προσβολής με την ίδια πάστα όπως παραπάνω ή
ψεκασμός με έτοιμο χαλκούχο στην ισχυρότερη συνιστώμενη δόση ή ριζοπότισμα με μίγμα cheshunt
(αποτελείται α πό 1 1 μ έρη β άρους α νθρακικού α μμωνίου κ αι 2 μέρη θ ειικού χ αλκού σ ε σ κόνη κ αι
χρησιμοποιείται σε δόση 2-3 γραμμάρια σε 1 λίτρο νερό).
• Καλή στράγγιση του οπωρώνα τη χειμερινή περίοδο.
• Οι επεμβάσεις με χαλκούχα στο έδαφος να γίνονται μόνο αν υπάρχει ανάγκη, διότι ο χαλκός
συσσωρεύεται και δημιουργεί προβλήματα τοξικότητας ειδικά στα όξινα εδάφη.

ΜΟΝΙΛΙΑ (Monilinia fructicοla, Monilinia laxa, Monilinia fructigena)

• Οι μουμιοποιημένοι καρποί που παρέμειναν πάνω στο δέντρο είτε
στο έδαφος, διατηρούν το μόλυσμα της Μονίλιας σε όλη την
διάρκεια του χειμώνα. Ο μύκητας προσβάλει και τα κλαδιά,
δημιουργώντας πληγές από τις οποίες εκρέει κόμμι και
σχηματίζονται έλκη. Από τους καρπούς και τα έλκη θα προέλθουν οι
πρωτογενείς μολύνσεις που θα μολύνουν τα άνθη.
• Σημαντικό μέτρο πρόληψης της ασθένειας είναι η εξαφάνιση των
αρχικών εστιών μόλυνσης. Αυτό μπορεί να γίνει με τον καθαρισμό
και την καταστροφή όλων των κλάδων που φέρουν έλκη, καθώς και
των μουμιοποιημένων καρπών στα δέντρα και το έδαφος.

ΕΞΩΑΣΚΟΣ (Taphrina deformans (Berk.) Tul. var. persicae)

• Συνιστάται η αφαίρεση και κάψιμο των προσβεβλημένων κλάδων με ξηρό καιρό.
• Όπου διαπιστώθηκαν προσβολές, συνιστάται επέμβαση στο τέλος της πτώσης των φύλλων με βορδιγάλειο
πολτό ή άλλο χαλκούχο σκεύασμα. Η χρήση των χαλκούχων να γίνεται αφού έχουν ψηθεί (ωριμάσει) τα
μάτια, για να αποφευχθεί η ζημιά από φυτοτοξικότητα.
• Η επέμβαση αυτή καταπολεμά αποτελεσματικά και το ΚΟΡΥΝΕΟ (Stigmina carpophila (Lιv.) M.B. Ellis).

ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ και ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΟ ΕΛΚΟΣ (Pseudomonas syringae pv. syringae; Pseudomonas syringae pv. mors prunorum)

• Η παρουσία καφεκόκκινου αποχρωματισμού κάτω από τον προσβεβλημένο φλοιό είναι χαρακτηριστική
του βακτηρίου. Οι οφθαλμοί νεκρώνονται, καφετιάζουν και εκρέει κόμμι. Το ριζικό σύστημα συνήθως δεν
είναι προσβεβλημένο. Σε έντονα προσβεβλημένα δέντρα αναπτύσσονται λαίμαργοι βλαστοί στην περιοχή
του λαιμού.
• Συνιστάται εκρίζωση και κάψιμο των έντονα προσβεβλημένων δένδρων (προσβολή στον κορμό σε
απόσταση μικρότερη των 50 εκ. από το έδαφος).
• Επιμελημένη αφαίρεση των προσβεβλημένων μερών των δένδρων (να περιλαμβάνεται και τμήμα υγιούς
κλάδου τουλάχιστον 30 εκ.) με ξηρό καιρό, απολύμανση των πληγών με χαλκούχο σκεύασμα και των
εργαλείων με υδατικό διάλυμα φορμόλης 5% ή χλωρίνης 10% ή μετουσιωμένου οινοπνεύματος 3 προς 1
σε νερό. Μετά την απολύμανση να γίνει κάλυψη των πληγών με αλοιφή εμβολιασμού ή λινέλαιο.
• Ψεκασμός μετά την πτώση των φύλλων με χαλκούχα σκευάσματα στη μέγιστη συνιστώμενη δόση.

ΣΚΟΛΥΤΗΣ ΤΗΣ ΚΕΡΑΣΙΑΣ (Scolytus rugulosus Müller, Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae)

• Σε οπωρώνες που παρουσιάζουν προσβολές από το έντομο αυτό, συνιστάται τα κλαδιά από το χειμερινό
κλάδευμα να αφήνονται στην άκρη του κερασεώνα ώστε να χρησιμοποιηθούν ως φυσικές εντομοπαγίδες
οι οποίες θα καίγονται την Άνοιξη, με την εμφάνιση του εντόμου (τοποθέτηση των κλαδιών περιμετρικά
κάθε 10-20 μέτρα).

ΦΥΛΛΟΔΕΤΗΣ (Adoxophyes orana F., Lepidoptera: Torticidae)

ΒΑΜΒΑΚΑΔΑ (Pseudaulacaspis pentagona Targioni, Homoptera: Diaspididae)

• Αφαίρεση και καταστροφή με κάψιμο των κλάδων που είναι έντονα προσβεβλημένοι.
• Τρίψιμο του προσβεβλημένου φλοιού με ένα μαλακό πινέλο βουτηγμένο σε ήπιο διάλυμα σαπουνιού.
• Ψεκασμός των κορμών με νερό υπό πίεση.
• Επέμβαση με διάφορα σκευάσματα παραφινέλαιων.
• Η βαμβακάδα έχει αναπτύξει υψηλούς πληθυσμούς, ιδιαίτερα στις περιοχές της Πιερίας. Διαπιστώθηκαν
προσβολές στις ακτινιδιές τόσο στον κορμό και στους κλάδους όσο και στους καρπούς. Το έντομο
διαχειμάζει ως γονιμοποιημένο θηλυκό.

*Επισημαίνεται ότι το παρόν κείμενο αποτελεί κείμενο ενημερωτικού χαρακτήρα και ότι για περισσότερες πληροφορίες, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να απευθύνονται στους κατά τόπους αρμόδιους γεωπόνους.