Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες μετά από μια μελέτη 27 ετών που διαπιστώνει ότι η βιομάζα των εντόμων στις προστατευόμενες από τη φύση περιοχές έχει μειωθεί περισσότερο από 75% ήδη από το 1990. Οι αιτίες της μείωσης δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως.
Από το 1989 έως το 2016, επιστήμονες στη Γερμανία συνέλεξαν δείγματα εντόμων σε 96 μοναδικές τοποθεσίας σε προστατευόμενες περιοχές, καλύπτοντας την περίοδο από τον Μάρτιο έως τον Οκτώβριο. Κατά τη διάρκεια των 27 ετών διεξαγωγής της μελέτης, η μέση βιομάζα των εντόμων που συλλέχθηκαν στις εν λόγω τοποθεσίες μειώθηκε κατά 76%, με μια πιο έντονη πτώση 82% να καταγράφεται στα μέσα καλοκαιριού.
Τα έντομα αποτελούν ζωτικό κομμάτι πολλών οικοσυστημάτων: γονιμοποιούν το 80% των φυτικών ειδών και περίπου 60% των πτηνών στηρίζονται σε αυτά ως πηγή τροφής. Αποτελούν, επίσης, σημαντική πηγή πρωτεϊνών για πολλά θηλαστικά και βασικό μέρος του κύκλου των θρεπτικών ουσιών.
«Οι πρόσφατα αναφερθείσες μειώσεις σε διάφορα έντομα, όπως οι πεταλούδες, οι άγριες μέλισσες και οι σκόροι πραγματοποιούνται παράλληλα με μια σοβαρή απώλεια της συνολικής βιομάζας των εντόμων που έχει αποδεκατιστεί τις τελευταίες δεκαετίες».
Η μελέτη επεσήμανε ότι το τοπίο και η κλιματική αλλαγή ήταν απίθανο να θεωρούνται υπεύθυνες για μια τέτοια σοβαρή παρακμή, αλλά τόνισε ότι η μείωση αυτή, ανεξάρτητα από τη διαμόρφωση του τοπίου και τον τύπο του οικοτόπου, «υποδηλώνει ότι πρέπει να εμπλακούν παράγοντες μεγάλης κλίμακας».
Πιθανός αυτουργός η εντατικοποίηση της γεωργίας
Τα περισσότερα από τα φυσικά καταφύγια όπου συλλέχθηκαν τα δείγματα εντόμων (94%) περιβάλλονταν από αγροτικές εκτάσεις και ενώ οι συγγραφείς της μελέτης δεν θεωρούσαν ως βασικές αιτίες τη χρήση φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και εντατικοποίησης της γεωργίας, φαίνεται τελικά ότι ενδεχομένως αυτές να αποτελούν πιθανούς αυτουργούς του προβλήματος.
«Η μελέτη αποτελεί μια αφύπνιση για τον τρομακτικό αντίκτυπο των πρακτικών της βιομηχανικής γεωργίας στον φυσικό κόσμο, στον οποίο βασίζουμε την τροφή και την ευημερία μας», δήλωσε στη EURACTIV η διευθύντρια της Greenpeace για την πολιτική τροφίμων στην ΕΕ, Franziska Achterberg. «Τα συνθετικά εντομοκτόνα δηλητηριάζουν το περιβάλλον και μολύνουν το σώμα μας».
«Οι επιστήμονες και οι περιβαλλοντολόγοι έχουν πει εδώ και χρόνια ότι τα εντομοκτόνα είναι δολοφόνοι, που δεν κάνουν διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των ζωτικών εντόμων, όπως οι μέλισσες και οι πεταλούδες».
Ωστόσο, οι παραγωγοί φυτοφαρμάκων και εντομοκτόνων αντικρούουν σθεναρά αυτή τη σύνδεση. Η διευθύντρια δημόσιων υποθέσεων της European Crop Protection Association (ECPA), Graeme Taylor, δήλωσε στη EURACTIV: «Το γεγονός ότι τα έντομα ελέγχθηκαν αποκλειστικά σε προστατευόμενες περιοχές, δεν αποτελεί προφανής αιτιολόγηση ότι η γεωργία είναι η κύρια αιτία της μείωσης».
Η κ. Taylor τόνισε ότι η ένταση της χρήσης εντομοκτόνων και λιπασμάτων στη Γερμανία δεν έχει αυξηθεί κατά την περίοδο που καλύπτεται από τη μελέτη, σύμφωνα με τη γερμανική ένωση αγροτών DBV, η οποία «παρότρυνε περισσότερο την έρευνα για τη μετατροπή 800.000 εκταρίων αγροτικής γης σε αστικές περιοχές τα τελευταία 25 χρόνια».
Ευκαιρία για αλλαγή
«Στην ΕΕ έχουμε την ευκαιρία να αλλάξουμε την πορεία μας, απαγορεύοντας μερικά από τα πιο επικίνδυνα και ευρέως χρησιμοποιούμενα εντομοκτόνα, όπως τη γλυφοσάτη και τα νεονικοτινοειδή, παρέχοντας στους αγρότες την υποστήριξη που χρειάζονται για να υιοθετήσουν οικολογικές πρακτικές στις καλλιέργειες τους», ανέφερε.
Επισημαίνεται ότι το 2013 η ΕΕ εισήγαγε περιορισμούς στη χρήση των νεονικοτινοειδών και τώρα εξετάζει την πλήρη απαγόρευσή τους. Η απόφαση αναμένεται να παρθεί μέχρι τις 30 Νοεμβρίου.
Τέλος, η άδεια για τη γλυφοσάτη λήγει το Δεκέμβριο και μέχρι στιγμής, τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν για ενδεχόμενη ανανέωση.
Εάν δεν εγκριθεί καμία ανανέωση πριν λήξει η τρέχουσα άδεια, η γλυφοσάτη θα απαγορευθεί στην ΕΕ από τα μέσα Δεκεμβρίου.
ΠΗΓΗ: euractiv.gr
Απάντηση