Του Καϊλιάνη Βασίλειου Τεχνολόγου Γεωπόνου

Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι του AVENA RADIO 97.7 και AVENA.GR, πιστοί στο ραντεβού μας για να σας πληροφορήσουμε για την πορεία των καλλιεργειών που καλλιεργούνται στην Κεντρική Μακεδονία, σήμερα θα σας ενημερώσουμε για τις αροτριαίες καλλιέργειες Βάμβακος, Ντομάτας και Αραβοσίτου σύμφωνα με τις οδηγίες που δίδονται από τα Εγκεκριμένα Δημόσια Ινστιτούτα Φυτοπροστασίας που υπάρχουν στην Ελλάδα*.

 

Τήξεις Φυτάριων και Σηψιρριζίες στο Βαμβάκι (Rhizoctonia spp., Pythium spp., Fusarium spp)

Σε χρονιές που, κατά την περίοδο του φυτρώματος και μέχρι την εμφάνιση των μόνιμων φύλλων των βαμβακοφύτων, επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες, υπάρχει έντονος ο κίνδυνος εκδήλωσης σηψιρριζιών (να σαπίσει, δηλαδή, η ρίζα των μικρών βαμβακοφύτων), με συνέπεια την καθυστέρηση στην ανάπτυξή τους ή, το χειρότερο, την ξήρανσή τους. Εντονότερες είναι οι ζημιές, όταν οι χαμηλές θερμοκρασίες συνδυάζονται με υπερβολική υγρασία, από βροχοπτώσεις ή ποτίσματα (όπως φαίνεται ότι θα είναι η φετινή χρονική περίοδος).

Οι παραγωγοί για να διαπιστώσουν το βαθμό προσβολής, πρέπει να ξεριζώνουν φυτά από το χωράφι τους και να βλέπουν  την κατάσταση των ριζών τους.

Για την αντιμετώπιση των σηψιρριζιών, πρέπει να γίνονται επειγόντως οι παρακάτω δύο επεμβάσεις :

1)  Αν έχουν πέσει βροχές, μόλις καταστεί δυνατή η κίνηση του ψεκαστικού μέσα στο χωράφι, να γίνει, αμέσως, ένας ψεκασμός με σκευάσματα που βοηθούν την ριζοβολία (ΑΤΟΝΙΚ και παρόμοια). Στον ψεκασμό αυτό, που συστήνουμε να γίνεται γραμμικά για μείωση του κόστους, μπορεί να προστεθεί και κάποιο διαφυλλικό λίπασμα. Είναι πολύ σημαντικό η επέμβαση αυτή να γίνει το δυνατόν συντομότερα, να αξιοποιήσουμε τις λίγες, κρίσιμες μέρες που μπορεί αυτός ο ψεκασμός, να γίνει νωρίτερα από το σκαλιστήρι. Πολλές φορές, διαφορά ελάχιστων ημερών αποδεικνύεται σωτήρια. Ο παραγωγός δεν πρέπει να χάνει χρόνο σε δισταγμούς, π.χ., ότι τα φυτά είναι ακόμα μικρά και είναι δύσκολο να απορροφήσουν το φάρμακο. Στη φάση αυτή, που τα φυτά βρίσκονται ανάμεσα στο να “σβήσουν” από τις σηψιρριζίες ή να επιβιώσουν, η μικρή ποσότητα σκευάσματος που θα απορροφήσουν αποδεικνύεται, τις περισσότερες φορές, σωτήρια για να γλυτώσουν, αντί να ξεραθούν.

2) Στη συνέχεια, μόλις η εδαφική υγρασία το επιτρέψει, πρέπει να γίνει το σκαλιστήρι, που είναι η ουσιαστική βοήθεια για τις σηψιρριζίες. Θα ‘αεριστεί’, έτσι, το χωράφι, θα ζεσταθεί το έδαφος και θα μειωθεί η δράση των μυκήτων, που δημιουργούν το πρόβλημα.

Προσοχή: Το βάθος σκαλίσματος να είναι τόσο, όσο επιτρέπει η εδαφική υγρασία. Όχι πολύ βαθύ, που θα βγάλει υγρές λωρίδες και θα ζημιώσει την δομή του εδάφους. Εκείνο που κυρίως ενδιαφέρει, είναι να σπάσει (να τριφτεί) η επιφανειακή κρούστα.

Καλό είναι, επίσης, να αποφεύγεται η χρήση φρεζοσκαλιστηριού, που δεν βοηθάει τον αερισμό του εδάφους.

Σε χωράφια που ξέρουμε ότι πιάνουν έντονη «κρούστα» και δημιουργούν προβλήματα σηψιρριζιών (αμμουδερά, αλμύρες), μπορούμε να κάνουμε σκαλιστήρι (αν μεσολάβησαν βροχές και έχουν, ήδη, πιάσει κρούστα) ακόμα και πριν φυτρώσει το βαμβάκι. Έτσι, αερίζοντας και θερμαίνοντας το έδαφος, βοηθούμε το φύτρωμα και προλαβαίνουμε το σάπισμα των σπόρων και των μικρών βαμβακοφύτων. Στις περιπτώσεις αυτές, η ανατάραξη που προκαλείται με το σκάλισμα  βοηθά και μηχανικά το φύτρωμα, με τις ρωγμές που δημιουργούνται στην κρούστα του εδάφους.

Το σκαλιστήρι απαραίτητη επέμβαση, συνυφασμένη με την καλλιέργεια του βαμβακιού:

Η εμπειρία έχει δείξει ότι σε όλες τις χρονιές, ακόμα και σ΄ αυτές που δεν έχουμε ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες και υπερβολική υγρασία, τα φυτά εμφανίζουν πάλι (ηπιότερες) σηψιρριζίες. Κάθε χρόνο, υπάρχει ένα “άχαρο διάστημα”, από το φύτρωμα μέχρι την εμφάνιση των μόνιμων φύλλων, που τα φυτά “δεν λένε να ξεκινήσουν”. Σ΄ αυτό το διάστημα, είναι πολύ σημαντική η βοήθεια ενός σκαλιστηριού, που πρέπει να γίνεται το δυνατόν νωρίτερα. Αρκετοί βαμβακοπαραγωγοί δεν έχουν συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα αυτού του σκαλίσματος και αφήνουν αβοήθητα τα φυτά τους, καθυστερώντας επιζήμια αυτό το πρώτο σκάλισμα. Κάποιοι αποφασίζουν να το κάνουν ακόμα πιο καθυστερημένα, όταν αρχίζουν τα σκαλίσματα με το χέρι, θεωρώντας, απλώς, το μηχανικό σκάλισμα ως μια  συνοδευτική βοήθεια στο ξεχορτάριασμα. Αλλά και κάθε φορά που «ταρατσώνει» το έδαφος, είναι πολύ ωφέλιμο να γίνεται, χωρίς καθυστέρηση, μηχανικό

Τα βαμβακόφυτα που έχουν προσβληθεί από σηψιρριζίες, αν ανέβουν απότομα οι θερμοκρασίες, εμφανίζουν σημάδια δίψας (μαραίνονται), αφού η τραυματισμένη ρίζα τους αδυνατεί να τα τροφοδοτήσει επαρκώς με νερό. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, αν δεν βρέξει, είναι αναγκαίο ένα ελαφρύ πότισμα, κάτι που σε πρώτη εντύπωση φαίνεται αντιφατικό: συστήνουμε, δηλαδή, πότισμα, ενώ πριν από λίγες μέρες κάναμε σκαλιστήρια για να διώξουμε την υπερβολική υγρασία, η οποία μαζί με τις χαμηλές θερμοκρασίες δημιουργούσε το πρόβλημα των σηψιρριζιών. Το πότισμα, όμως, αυτό, είναι απαραίτητο (έστω και αν υπάρχει υγρασία βαθύτερα), για να υγράνουμε το επιφανειακό στρώμα που έχει στεγνώσει, ώστε τα ριζίδια που προσπαθούν να αναπτυχθούν ψηλότερα από την σαπισμένη κεντρική ρίζα (και από τα οποία εξαρτάται η επιβίωση των φυτών), να βρουν εύκολα υγρασία και να σιγουρευτεί  η ανάπτυξή τους.

 

Επεμβάσεις για Περονόσπορο και Θρίπα σε Τομάτα Υπαίθρια Επιτραπέζια και Βιομηχανική

Μετά τις βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών, αναμένεται εμφάνιση του περονόσπορου στις υπαίθριες καλλιέργειες επιτραπέζιας και βιομηχανικής τομάτας.

Περονόσπορος (Phytopthora infestans – Peronospora parasitica)

Συνθήκες ανάπτυξης:
Η ασθένεια ευνοείται από υγρό και δροσερό καιρό. Οι ευνοϊκότερες καιρικές συνθήκες για την ανάπτυξη και την εξάπλωση του περονόσπορου είναι υψηλή σχετική υγρασία, νεφοσκεπείς ημέρες, βροχερές ημέρες, με ομίχλες το απόγευμα.

Απαιτείται πολύ υψηλή σχετική υγρασία 80-100% και θερμοκρασίες από 3-26ΟC (άριστη θερμοκρασία 18-22 ΟC).

Συμπτώματα:
Ακανόνιστου σχήματος περιοχές (κηλίδες λαδιού) στην πάνω επιφάνεια των φύλλων οι οποίες γρήγορα αποκτούν καστανό-γκρίζο ή μαύρο χρώμα, ενώ στην κάτω επιφάνεια αναπτύσσονται υπόλευκες εξανθήσεις.
Στους βλαστούς καστανές έως μαύρες ραβδώσεις με λευκή εξάνθηση (Εικόνες 1-4),
Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως στα κατώτερα και στη συνέχεια στα ανώτερα φύλλα των φυτών.

Συστάσεις: Να γίνει άμεσα ψεκασμός για την προστασία των καλλιεργειών
Όσοι παραγωγοί διαπιστώσουν συμπτώματα προσβολών από περονόσπορο να προστατεύσουν τις καλλιέργειες τους με ψεκασμούς κάλυψης με εηκεκριμένα και επιτρεπόμενα φυτοπροσταυτευτικά σκευάσματα με δραστικές ουσίες, όπως:

Fosetyl-aluminium Pyraclostrobin, Azoxystrobin ,benalaxyl, folpet, Metalaxyl, ametoctrabin,propineb, Mancozeb, Copper hydroxide κ.α

Θρίπας (Thrips sp.)

Οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν ευνοούν την ανάπτυξη του εντόμου

Ο θρίπας προκαλεί ζημιά στα φυτά με το να διαρρηνύει και να απομυζεί τα κύτταρα της επιδερμίδας των φύλλων και το κυριότερο είναι φορέας ιώσεων.

Συστάσεις:
Να γίνει ψεκασμός για την καταπολέμηση του εντόμου με επιτρεπόμενα για την καλλιέργεια φυτοπροστατευτικά προϊόντα όπως: abamectin, avermectin,Cypermethrin.flonicamid,spirotetramat κ.α.

Προσοχή

Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηριάσεων.

 

Αραβόσιτος

Τέλος, να συμπληρώσουμε ότι, όσον αφορά την καλλιέργεια Αραβοσίτου και την πορεία του από το φύτρωμα μέχρι τα στάδια 3 και 4 (που βρίσκονται τα φυτά αυτή την εποχή) δεν αντιμετωπίζονται σοβαρά προβλήματα πέραν των ζιζανίων που ευνοούνται από τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες, ενώ σύμφωνα με τις καλλιεργητικές οδηγίες που μας δόθηκαν από τα Ινστιτούτα, έχει ξεπεραστεί ο κίνδυνος σηψιρριζίας λόγω του ότι  έχουν αναπτυχθεί πλέον οι μόνιμες ρίζες των φυτών που είναι και σχετικά πιο ανθεκτικές στις ασθένειες του ριζώματος.

 

Βλαστικά Στάδια Αραβοσίτου

 

 

* Επισημαίνεται ότι το παρόν κείμενο αποτελεί κείμενο ενημερωτικού χαρακτήρα και ότι για περισσότερες πληροφορίες, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να απευθύνονται στους κατά τόπους αρμόδιους γεωπόνους.

 

ΠΗΓΕΣ:

α) Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Σερρών (Βαμβάκι)

β) Περιφερειακό Κέντρο Φυτοπροστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Υγιειονομικού Ελέγχου Βόλου (Ντομάτα)